Het diaconale handelen van de kerk bevindt zich niet op een eiland, maar is een onderdeel van een groter geheel. Daarom is het goed je omgeving te kennen en te weten welke andere instellingen en voorzieningen er zijn in jouw buurt. Een sociale kaart kan daarbij helpen. Zo‘n sociale kaart geeft een overzicht van instellingen op het gebied van zorg, welzijn en hulpverlening bij jouw in de buurt. Het opzetten van een sociale kaart is een investering waar je als diaken de vruchten van plukt.
Een sociale kaart kan op twee manieren informatie geven:
Informatie over je omgeving (je wijk of dorp)
Allereerst helpt een sociale kaart om beeld te krijgen bij je omgeving. Het gaat hierbij om de sociale omgeving en de leefwereld van de verschillende doelgroepen in de buurt waar je je als kerk op richt. Denk dan bijvoorbeeld aan allerlei demografische gegevens en ontwikkelingen in het gebied. Dat inzicht helpt bij het beoordelen van het aanbod van de verschillende organisaties en instelling in de buurt.
Een diaconale gids
Dit aspect betreft een overzicht van voorzieningen, die zich richten op bepaalde noden of doelgroepen. Op overzichtelijke wijze wordt aangegeven welke instellingen er zijn op plaatselijk, regionaal en landelijk niveau. Alfabetisch of per categorie wordt vermeld voor welke doelgroep elke instelling bedoeld is, welke doelstellingen en werkwijze (activiteiten) de instelling heeft en welke ondersteuning geboden wordt. Meestal staan ook de adresgegevens erbij.
Een diaconie heeft baat bij beide aspecten van een sociale kaart. Het eerste aspect geeft inzicht in de sociale omgeving van de kerkelijke gemeente (dorp, buurt, wijk) en de noden die daar kunnen spelen. De tweede geeft inzicht in de bestaande voorzieningen, waarnaar mensen verwezen kunnen worden of waarmee kan worden samengewerkt. Ook kunnen deze instellingen bronnen van informatie vormen voor het opsporen van noden.
Het maken van een sociale kaart is arbeidsintensief. Het samenstellen van een gids is wat eenvoudiger dan het in kaart brengen van een wijk of doelgroep. Gelukkig kan vaak gebruik gemaakt worden van informatie die al door derden (bijvoorbeeld de gemeente) is verzameld.
Doorverwijzen
Hulpvragen zijn vaak complex en soms kan er soms meer schade worden veroorzaakt dan goedgemaakt. Daarom is het van groot belang de weg te weten naar instanties en organisaties op het brede maatschappelijke en sociale terrein. Een sociale kaart geeft een overzicht van organisaties en instellingen waarnaar je kunt doorverwijzen. Zorg er ook voor dat je als diaconie (of diaconaal platform) vindbaar bent. Organisaties kunnen dan ook naar de diaconie verwijzen bij vragen waar zij niet in kunnen voorzien.
Samenwerken
Een sociale kaart toont welke kerken, organisaties en instellingen nog meer actief zijn in je buurt en op welke terreinen. Deze informatie kan aanleiding zijn om de handen ineen te slaan en op concrete punten samen te werken. Je wilt als diaconie immers met beperkte middelen zo goed mogelijk steun en zorg verlenen. Samen sta je sterker en het bundelen van krachten, middelen, kennis en ervaring leidt tot een effectievere diaconale inzet in je eigen plaats.
Inspringen op gaten
Een sociale kaart geeft inzicht in wat er al aan hulp geboden wordt. Ook de sociale omgeving en de leefwereld van de verschillende doelgroepen wordt in beeld gebracht. Daarmee wordt ook zichtbaar welke noden blijven liggen.
Je krijgt een goed beeld van de situatie door in gesprek te gaan met ervaringsdeskundigen en sleutelfiguren in de buurt. Wil je weten hoe je dat kunt aanpakken? Kijk dan bij het buurtonderzoek.
Het opzetten van een sociale kaart is een investering waar je als diaken de vruchten van plukt. In dit document geven we tips om te komen tot je eigen sociale kaart
Er zijn diverse informatiebronnen die je kunt gebruiken voor het maken van een sociale kaart. Hieronder geven we een paar suggesties.
De gevonden informatie kun je in een schema zetten, zodat je in één oogopslag de gegevens kunt vinden. Periodiek kun je het schema langslopen om te zorgen dat de gegevens actueel blijven.
Je wilt graag samenwerken met andere diaconieën. Hoe pak je dat dan aan? In een stappenplan laten we zien wat er bij komt kijken wanneer je een diaconaal platform wilt opstarten. Verder vind je hier informatie over het maken van een sociale kaart.