Maak ontmoeten mogelijk
Op de eerste plaats komt het erop aan dat tieners en jongeren elkaar ontmoeten. Dat er voorrang in het ontmoeten gegeven wordt aan tieners en jongeren is namelijk heel belangrijk voor het met elkaar ontdekken wie ze zijn. Anders gezegd hun identiteit als christen ontwikkelen ze in deze periode voor een belangrijk deel met hun leeftijdsgenoten die ook naar de kerk gaan. Als ze niet naar de kerk kunnen en hun ‘kerk’ vrienden niet kunnen ontmoeten, dan ontmoeten ze alleen hun school-, werk- en sportvrienden. Vrienden die niet per definitie ook naar de kerk gaan. Hoe graag volwassenen elkaar ook willen ontmoeten, het zal in doorsnee van minder invloed zijn op hun geloofsontwikkeling dan voor tieners en jongeren. Dus geef de tieners en jongeren voorrang in het naar de kerk kunnen. Het bevestigd aan de tieners en jongeren dat ze belangrijk gevonden worden.
Op basis van deze lijn van denken heeft een gemeente ervoor gekozen om alléén jonge mensen toe te laten op zondag in het kerkgebouw. De viering met en voor deze jonge mensen is wat er online wordt gedeeld. Een andere gemeente heeft samenwerking met een basisschool gezocht. De lokalen die te bereiken zijn via een eigen ingang zijn de ontmoetingsruimten voor jonge mensen geworden. Zo zijn er veel meer alternatieven bedacht die zorgen dat het contact in stand blijft. Het schoonmaken voor- en achteraf is in mijn ervaring daarbij niet iets dat een probleem vormt. De bereidwilligheid van jonge mensen om mee te helpen aan ontmoetingen voor zichzelf is erg hoog.
Online verbinden
Voor wie niet in de viering aanwezig kunnen zijn is het goed om verbinding te organiseren. Dat verbinden begint ermee dat voor wie online kijkt de tijd van de aandachtspanne anders verloopt dan van wie rechtstreeks zit te luisteren. De richtlijn is: wissel af na maximaal 7 minuten. Dan lukt het de meeste mensen – jonger en ouder – om wat er in die tijd gezegd is te verwerken. Na die 7 minuten is het in je eigen huis makkelijker om op te staan, door te spoelen of te stoppen met kijken. Naast die verbinding vast te houden in tijd helpt het ook om samen rituelen op te bouwen. Hét voorbeeld van een ritueel dat mensen door het hele land verbindt is de twee minuten stilte om acht uur op 4 mei tijdens Dodenherdenking. Waar je ook bent, je kan daar aan meedoen. Het samen met miljoenen mensen op hetzelfde moment stil te zijn doet iets met je aandacht en beleving. Zo helpt het samen uitvoeren van een ritueel om de soms onbenoemde kern van het samenkomen in de kerk te benadrukken; ons vertrouwen op Christus dat we door God aan elkaar verbonden zijn.
Vanuit deze gedachten heeft een gemeente bij elk adres eenzelfde blokkaars bezorgd. Een blokkaars die in iedere kamer wordt aangestoken samen met de kaars in de kerkzaal. Iedereen kan natuurlijk ook achteraf kijken, maar het weten dat je samen diezelfde soort kaars hebt branden is toch wat anders dan dat je in je eentje een kaars hebt branden.
Een andere manier is om iets tastbaars thuis te laten maken, iets dat verbonden is aan de Bijbellezing, kan ook verbinden. Bijvoorbeeld het recept dat vooraf doorgegeven is om thuis platte broden te maken bij het verhaal van de weduwe van Sarefat. Het is een manier om de aandacht bij de Bijbel te houden met iets dat gezien, gehoord, geroken, geproefd of gevoeld kan worden. Kijk bijvoorbeeld voor Kerkpuntmateriaal op lerenindekerk. Ook de collega’s van Jong Protestant of Creatief Kinderwerk hebben een schat aan voorbeelden op de site staan om gebruik van te maken.
Wat ook aanwijsbaar werkt zijn persoonlijke verhalen delen. Dat kan in de vorm van interviews van gemeenteleden in de viering over geloof, gezin, werk, hobby, enz. Het verhaal van het ene gemeentelid helpt om rond samen te komen, om je als gemeente te identificeren met die broeder of zuster in de Heer. Een bijkomend voordeel is dat een gemeente elkaar daarin op een heel andere manier kan leren kennen.
Buiten de zondag om kan het online nabespreking van de dienst ruimte geven aan opgeroepen gedachten. Elke week op een vast moment een moment voor gemeenteleden die dat willen om met elkaar uit te wisselen wat aansprak of juist niet. En zorg voor een contactrooster met gemeenteleden die om welke reden dan ook niet met de online mogelijkheden mee (kunnen) komen.
Aanpassen
Natuurlijk kan niet elke gemeente de voorbeelden op een gelijke manier een plek geven: het gebouw biedt de mogelijkheid niet, er is niet genoeg geld voorhanden, de vorm past niet, enz. Pas dan de invulling aan door gebruik te maken van wat je hebt. Als je daarover wilt overleggen, dan kijken wij graag samen met jouw gemeente naar de mogelijkheden die er zijn. Neem gerust contact op!
